Przejdź do głównej zawartości

Oszustwa pamięci

Nasze mózgi są niewiarygodnie elastyczne i zdolne do adaptacji. 
Znacie mnemotechnikę? Dwa lata temu, zakupiłam swojemu synowi dodatkowe lekcje, gdzie za pomocą tej techniki dziecko miało przyswajać lepiej naukę. Potwierdzam, zadziałało. 

Jednak ludzki mózg potrafi nas oszukiwać, a jego wielozadaniowość może nas czasem wpędzić w kłopoty, jak próbować temu zaradzić możecie się dowiedzieć z tej lektury.

Mając świat za świadka, jeśli kiedykolwiek popadniesz w kłopoty, możesz domyślnie wrócić do Internetu po dowód, co się zdarzyło.

W tym roku nakładem wydawnictwa Amber ukazała się dość ciekawa pozycja na rynku, z gatunku literatury faktu Oszustwa pamięci. Psycholożka dr Julia Shaw zabiera nas do świata badań nad pamięcią. Wyjaśnia różnice pomiędzy pamięcią semantyczną, a np. epizodyczną. Do tej pory nie zdawałam sobie sprawy, jakie to może być ciekawe. Zrozumienie procesów naszej pamięci, mojej, twojej może pomóc ocenić nam przekaz zebranych przez nas informacji. To niezwykła dziedzina wiedzy, za pomocą której możesz się dowiedzieć coś więcej o sobie samym.
Do tej pory zawód psychologa sądowego chyba rzadko przewijał się w publikacjach, z którymi miałam do czynienia, stąd moje zaciekawienie i chęć sięgnięcia po lekturę. Oczywiście zakres tematyczny był również istotny.
Od razu uprzedzę, książka ta jest zbiorem informacji na temat ludzkiej pamięci, a wątki kryminalistyczne zajmują tu niewiele miejsca.

Czy ty to na pewno ty? Czy jest możliwe, by człowiek pamiętał swoje narodziny?

Należę do osób z krótkotrwałą pamięcią, oczywiście mam jakieś wspomnienia z przeszłości, jak każdy, ale czasem, kiedy próbuję sobie coś przypomnieć, napotykam tylko pustkę. Czy moja pamięć operacyjna jest wystarczająca i czy z moimi częściami mózgu wszystko jest w porządku oraz, czy potrafię porcjować/grupować elementy przy tzw. wykonywaniu zadań pamięciowych? Czy faktycznie gry poprawiające pamięć przynoszą korzyści poznawcze, wszak jesteśmy o tym przekonywani na każdym kroku?
Na te i wiele innych pytań znajdziecie tu odpowiedzi.


P
rzytaczane są w tej publikacji różnorakie badania, m.in. nad niemowlakami, dziećmi, oraz osobami już dorosłymi, parami mającymi pseudowspomnienia lub fałszywe wspomnienia, lub po prostu luki w pamięci. Dowiecie się, czym może być manipulacja, hipnoza, hipermnezja, autyzm oraz kiedy możemy stwierdzić, czy nasz pamięć jest kompletna i dlaczego potrzebny jest nam glutaminian. 

Najwcześniejsze lata życia są oczywiście fundamentalne dla rozwoju naszego mózgu, osobowości i funkcji poznawczych.
Informacje wzrokowe nie zawsze są przez wszystkich odbierane jednakowo, a jak z wrażeniami zmysłowymi? Podawane przykłady się mnożą, a moja ciekawość, naprawdę wzrastała z każdą kolejną stroną książki.

Zaskoczona byłam przytoczeniem wyników w jednych z badań, kiedy to na grupie osób, sprawdzano pamięć w przypadku przedstawienia obrazkowej historii neutralnej, albo drugiej emocjonalnej. Zastanawiałam się, która z tych grup zapamięta więcej. Niestety wytypowałam źle. Jednak uspokoję was, dr Shaw kolejno w rozdziale wyjaśniła mi, dlaczego mogłam popełnić błąd. Teraz już wiem, jakie znaczenie może mieć poziom stresu, lub pobudzenia dla naszych wspomnień.


Autorka tego międzynarodowego bestselera, który zajmuje się m.in. sporządzaniem opinii biegłego, bierze również udział w sprawach kryminalnych oraz prowadzi badania laboratoryjne. Przez kilkaset stron w rzetelny sposób poznajemy tajniki własnego umysłu, poprzez zbiór jej własnych doświadczeń oraz eksperymentów innych naukowców.

Najciekawszy dla mnie był chyba rozdział 6 Omylny detektyw, gdzie została wspomniana Organizacja Innocence Project, która pomaga oczyścić się z zarzutów niewinnych ludzi. Wspomniałam już wam o tym, przy okazji oglądania programu telewizyjnego Niewinny człowiek, produkcji Netflix.
Wiecie już, do czego dążę? Autorka omawia tu m.in. pułapki błędów poznawczych, w które mogli wpaść policjanci. 
Wstrząsający był również przedostatni rozdział poświęcony traumatycznym wydarzeniom, wykorzystywanych seksualnie dzieci i nie tylko ich.

Podsumowując, pomimo że znajduje się tu sporo fachowych określeń i naukowych ciekawostek, przeciętny czytelnik spokojnie może się tu odnaleźć. Na pewno jest to lektura godna polecenia i warta przeczytania.  

Ps. Publikacja ta otrzymała nagrodę Mądrej Książki Roku 2018 dla najlepszej książki popularnonaukowej.
Na końcu książki znajduje się przydatna bibliografia i indeks.


Dziękuję za egzemplarz:


Oszustwa pamięci
Julia Shaw
Tłumaczenie: Anna Cichowicz
Wydawnictwo: Amber
Premiera: 15 lutego 2019


































Popularne posty z tego bloga

Doświadczenia kata. James Berry

O godz. 8.00 dokonywane były przez niego wyroki śmierci, jego profesja była niezbędna i mało poważana. Jak wiele tajemnic skrywał, jakie były jego obowiązki, dowiedzieć się możecie z poniższej lektury. Wydawnictwo Aktywa wydało kolejną publikację z serii Rozmowy z Katem, która ujrzała światło dziennie już w 1982 r. Doświadczenia kata. James Berry .  Tym razem swoimi zawodowymi kompetencjami dzieli się z nami pan James. Jak się okazuje, to mężczyzna o miękkim sercu, z poczuciem humoru, a także konserwatysta, dla którego wędkowanie jest dobrą rozrywką w wolnym czasie. Przypadek sprawił, że zdecydował się na wybór tego zawodu. Byli tacy, którzy mówili o nim „podły kat”. Pewnie wiecie, że kaci, z reguły nie byli dobrze postrzegani. No cóż, chyba nie ma się czemu dziwić, jednak czytając tę lekturę kolejny raz upewniam się, że wykonując swoją pracę, zależało im przede wszystkim na sprawnym, szybkim i co najważniejsze, humanitarnym przeprowadzaniu egzekucji. Gdyby wszyscy morder

Post Scriptum - Niezalezyny kwartalnik literacko artystyczny

Czytacie jeszcze w ogóle prasę? Ja rzadko, a kolorowe magazyny  w ogóle. Jakoś nie mam potrzeby. Za to chętnie kupuję i zaglądam do  Pocisk magazyn literacko-kryminalny , o czym na pewno wiecie. Tym razem, w przedstawionym wydaniu, moją uwagę przykuł wywiad ze znajomym mi autorem . Polecam na rozgrzewkę fanom kryminałów i nie tylko. Bodźcem do naszego spotkania na łamach pisma stała się nagroda Grand Prix,  którą odebrał Pan, II edycję niezależnego  plebiscytu na polską Książkę Roku Brakująca Litera 2018. Laur przyznany Szkarłatnej głębi jest zupełnie inny, bo niszowy. Co  Pan czuł, odbierając go? Wiecie już o kim mowa? Krzysztof Bochus.  Pisarz wspomina tu m.in.  o powieści, która już krąży po blogosferze (mam już i ja). Zerkam co dalej. "O wydawaniu książek.." i znowu coś ciekawego, choć niekoniecznie świeżego. Nie znam pana, który przygotowywał ten materiał, ale jest pisany z pazurem i humorem :)  Tak to ja mogę czytać nawet przepisy kulinarne. Poezja i muzy

Powiesić, wybebeszyć i poćwiartować, czyli historia egzekucji

Show must go on ..Wyobraź sobie, że stoisz wśród publiczności i czekasz na egzekucję. Teraz zamknij oczy i spróbuj sobie wyobrazić najgorszy z możliwych krzyków, jaki człowiek może z siebie wydać. Zanim zostanie stracony, będzie przypalany, rozszarpywany lub być może ugotowany. Forma dowolna. Możesz? Ja niestety nie, jakakolwiek forma śmierci, po przeczytaniu tej literatury nie jest dla mnie humanitarna. Zresztą chyba takiej nawet nie ma. Głowę podnoszono jeszcze na chwilę, żeby publiczność mogła wyrazić swoją aprobatę, po czym wrzucano ją do kosza razem z ciałem i całość zabierano na cmentarz. Przeczytałam już sporo książek, w których naczytałam się o różnorakich sposobach śmierci i wciąż czasem jestem zaskakiwana, lecz ta pozycja jest wyjątkowo drastyczna. Zdecydowanie dla czytelnika o stalowych nerwach i przede wszystkim kierowana dla osób dorosłych.  Ten album śmierci jest przepięknie wydany, prawie na każdej stronie znajdują się fotografie, obrazy albo szkice przedstawia